Een huis kopen in coronatijd: wat zijn de gevolgen van deze crisis voor de vastgoedmarkt?

Dichte kroegen en restaurants, lege winkels en bedrijven die noodgedwongen hun activiteiten moeten opschorten. Één ding is duidelijk: de economie krijgt een flinke dreun van het coronavirus. Ook de huizenmarkt blijft niet gespaard. Want hoewel de meeste makelaars doorgaan met bezichtigingen, nam het aantal geïnteresseerden de afgelopen weken af. Een tijdelijke dip? Of zullen de gevolgen voor de vastgoedmarkt toch wat langer aanhouden? Én zo ja: wat betekent dat dan precies?

‘Bezichtigingen waren nog nooit zo persoonlijk,’ zegt Monique Wolvers. Ze is aankoopmakelaar  in Alphen aan de Rijn en omstreken. Vlak voor de quarantaine begon ze de effecten van de corona-crisis te merken. Normaal gesproken heeft ze ongeveer twaalf lopende klanten, inmiddels zijn dat er maar twee. ‘Je merkt dat er toch angst heerst bij mensen om een huis te kopen,’ zegt ze. En dus gaan de bezichtigingen die wél doorgaan er een stuk rustiger aan toe. ‘We doen geen open huizen meer, maar alleen bezichtigingen op afspraak,’ legt Wolvers uit. ‘Verkoopmakelaars zijn daarom selectiever in wie ze uitnodigen om het huis te komen bekijken.’

Ook de Nederlandse Coöperatieve Vereniging van Makelaars en Taxeurs (NVM) merkt dat het aantal potentiële kopers sinds Corona licht is afgenomen. Maar het is niet zo dat je als koper de huizen nu ineens voor het uitkiezen hebt. ‘De druk op de woningmarkt is niet opeens volledig weg,’ zegt voorzitter van de vakgroep Wonen Lana Gerssen. Bovendien zijn er grote regionale verschillen.  ‘In populaire steden als Amsterdam en Utrecht is het nog steeds druk,’ zegt Gerssen. ‘Als daar eerst twintig gegadigden per woning waren, zijn het er nu tien.’

Minder kapers op de kust

Volgens Wolvers zijn het de écht serieuze kopers die overblijven. ‘Door Corona is de toekomst van veel mensen onzeker. Het kan zijn dat mensen bang zijn hun baan kwijt te raken en de stap daardoor niet durven te wagen.’ Én dat betekent minder concurrentie voor de mensen die nu wel overstag gaan. Wolvers: ‘Er zijn gewoon minder kapers op de kust.’ Ze voegt toe: ‘Ik heb laatst een klant gehad met wie ik het huis voor onder de vraagprijs heb kunnen kopen. Dat was me al jaren niet meer gebeurd.’

Ook Gerssen denkt dat nu een gunstig moment kan zijn om een woning te kopen. ‘De concurrentie is inderdaad minder groot,’ zegt ze. ‘Bovendien is de hypotheekrente bij de meeste banken nog steeds relatief laag. Hierdoor liggen de maandlasten laag en dat maakt het kopen van een woning nog steeds heel interessant.’

Maar hoe zit het met het krijgen van een hypotheek? Ook op dat gebied ziet Gerssen nog geen enorme verschuiving. ‘Sommige banken schijnen iets strenger te zijn als het aankomt op het verstrekken van een overbruggingskrediet,’ zegt ze. ‘Een nieuw huis kopen, terwijl je je oude huis nog niet verkocht hebt, gaat dus wellicht wat lastiger. Maar het lijkt er nog niet op dat de regels voor een hypotheekverstrekking enorm zijn aangescherpt.’

Hoe langer de crisis, des te groter de effecten

Voor even vindt Wolvers een meer rustige periode wel prettig. ‘Maar, ’ zegt ze. ‘De corona-crisis moet niet te lang aanhouden. ‘Als de maatregelen na mei weer worden versoepeld, heb ik er wel vertrouwen in dat de woningmarkt zich snel herpakt. Maar als ook de bouw hierdoor langdurig stil komt te liggen, houd ik mijn hart vast.’

Zo ver is het volgens Gerssen nu in ieder geval nog niet. ‘Lopende bouwprojecten lopen hier en daar vertraging op, omdat er een tekort is aan materiaal en bouwvakkers,’ zegt ze. ‘Maar vooralsnog wordt er nog steeds gebouwd.’

Én dat is belangrijk, want om de druk op woningmarkt te verlichten is het cruciaal dat  er komende jaren veel bijgebouwd wordt. Nederland heeft namelijk een tekort van bijna 300.000 woningen. Gerssen: ‘Om dit tekort op te lossen is het vooral belangrijk dat de gemeentes ook de komende jaren vergunningen voor bouwprojecten blijven  verlenen.’

Dat de effecten van de corona-crisis op de huizenmarkt nu nog beperkt zijn, zegt natuurlijk niks over de toekomst. ‘We zijn pas net begonnen,’ aldus Gerssen.

Economen van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voorspellen dat de wereldeconomie dit jaar in de grootste economische crisis sinds de jaren dertig zal belanden. En ja, dat raakt natuurlijk ook de Nederlandse economie, die zal volgens het IMF met 7,5 procent krimpen. Én dat betekent meer werkloosheid, minder kunnen lenen én dus minder vraag op de huizenmarkt.

Oppassen met voorspellingen

ABNO Amro voorspelde een aantal weken geleden dan ook dat de huizenprijzen door de corona crisis volgend jaar zullen dalen. Ook economen van de Rabobank verwachten een daling van de huizenprijzen. Hoe groot die daling zal zijn, is moeilijk te zeggen. ‘Hoe langer dit gaat duren, hoe groter de  impact,’ zegt Gerssen. Maar ze waarschuwt ook dat we ons niet te veel blind moeten staren op allerlei voorspellingen. ‘Het is nu nog heel moeilijk om de effecten van deze pandemie op de woningmarkt in te schatten,’ zegt ze.  Onder andere omdat deze crisis eigenlijk niet te vergelijken is met de crisis  van 2008. ‘Destijds was het een bankencrisis, nu niet, ’ legt ze uit. ‘Bovendien is de overheid nu veel sneller ingesprongen dan destijds. Ook lag de rente toen hoger. Bovendien kwamen veel huizen toen onder water te staan. Ook dat is nu niet het geval.’

‘Elke voorspelling die er nu gedaan wordt over de woningmarkt is dus écht koffiedik kijken, ’ zegt Gerssen. Én daar moeten we volgens haar mee oppassen. ‘De woningmarkt is een vertrouwensmarkt. Als het economisch slecht gaat en veel mensen denken dat de huizen minder waard zullen worden, zullen ze ook minder kopen. Zelfs, als ze hier nog wel gewoon de mogelijkheden toe hebben. Juist hierdoor zullen de prijzen gaan dalen.’